2. Toelichting per Programma

1A    Deelnemersbijdrage WVS
Op basis van de Begroting 2026 van de WVS wordt de begrote deelnemersbijdrage voor de komende jaren aangepast.

1B    Deelnemersbijdrage ISD
Op basis van de Begroting 2026 van de ISD wordt de begrote deelnemersbijdrage voor de komende jaren aangepast.

1C    Bijstelling bijzondere bijstand
De druk op bijzondere bijstand is de voorgaande jaren meegenomen in de (nog) niet te kwantificeren ontwikkelingen. Omdat het een uitvoeringspost betreft en omdat verschillende ontwikkelingen – waaronder de coronacrisis en de (energie)inflatie – een weerslag hebben gehad op deze post, is een langere looptijd aangehouden om te bezien of de overschrijding op deze boekingscombinatie een doorzettende trend is. Over de afgelopen drie jaar heeft de overschrijding zich doorgezet. Daarnaast zijn recent de Beleidsregels bijzondere bijstand 2025 gemeente Woensdrecht vastgesteld wat lichte financiële consequenties met zich meebrengt. Bijzondere bijstand is een onontkoombare kostenpost omdat een inwoner bijzondere bijstand dient te ontvangen als die daar o.b.v. regelgeving recht op heeft. Hieruit volgt het verzoek aan de gemeenteraad om het budget op deze post te verhogen, bestaande uit € 82.013 (laatste verschil t.o.v. begroting – uitgaven over 2024) en € 8.593 (de te verwachten bijkomende uitgaven n.a.v. vaststellen beleidsregels).

1D    Bijstelling individuele inkomenstoeslag
De druk op de individuele inkomenstoeslag is de voorgaande jaren meegenomen in de (nog) niet te kwantificeren ontwikkelingen. Omdat het een uitvoeringspost betreft en omdat verschillende ontwikkelingen – waaronder de coronacrisis en de (energie)inflatie – een weerslag hebben gehad op deze post, is een langere looptijd aangehouden om te bezien of de overschrijding op deze boekingscombinatie een doorzettende trend is. Over de afgelopen drie jaar heeft de overschrijding zich doorgezet. Daarnaast zijn recent de Verordening individuele inkomenstoeslag 2025 gemeente Woensdrecht en Beleidsregels individuele inkomenstoeslag 2025 gemeente Woensdrecht) vastgesteld. Door het hanteren van een proactieve werkwijze, is de verwachting dat de uitgaven gaan toenemen. De individuele inkomenstoeslag is een onontkoombare kostenpost omdat een inwoner individuele inkomenstoeslag dient te ontvangen als die daar o.b.v. regelgeving recht op heeft. Hieruit volgt het verzoek aan de gemeenteraad om het budget op deze post op te hogen, bestaande uit € 23.029 (laatste verschil t.o.v. begroting – uitgaven over 2024) en € 18.607 (de te verwachten bijkomende uitgaven n.a.v. vaststellen verordening en beleidsregels).

1E    Bijstelling BUIG budget
Het BUIG-budget staat onder druk vanwege het toenemende aantal mensen in de bijstand. De gemeentelijke begroting voor BUIG bedraagt voor 2025 (en verder) € 4.873.367. De voorlopige beschikking vanuit het Rijk bedraagt € 4.954.078. Het volledige BUIG-budget wordt ter beschikking gesteld aan de ISD Brabantse Wal. Het verzoek is om het BUIG-budget op te hogen met € 80.711 (€4.954.078 - € 4.873.367 = € 80.711) zodat de gemeentelijke begroting gelijk wordt gesteld aan het voorlopige BUIG-budget. Deze extra middelen kunnen dan ter beschikking worden gesteld aan de ISD Brabantse Wal. In het vervolg worden mutaties vanuit het Rijk (middelen die de gemeente ontvangt o.b.v. beschikkingen) meteen verwerkt in het uitvoeringsbudget (de gemeentelijke begroting en is budget-neutraal).

1F    Deelnemersbijdrage RWB Collectief Vervoer
Op basis van de Begroting 2026 van de RWB wordt de begrote deelnemersbijdrage voor de komende jaren aangepast.

1G    Effect nieuwe contracten Wmo
Het grootste deel van het bedrag ontstaat, doordat in de Perspectievennota 2025 - 2028 een bedrag meerjarig als indexatie is opgenomen, wat lager is uitgevallen. Daarnaast ontstaat een deel van dit bedrag, door het feit dat per 1-1-2026 nieuwe contracten ingaan voor Wmo HO, Wmo BGI, Wmo BGG (incl. BGG vervoer). Het nieuwe contract omvat een andere productindeling en andere tarieven, wat wordt afgezet tegen de verwachte ontwikkelingen in cliëntaantallen. 

1H    Vrijval verbouwing vrouwenopvang
De kosten voor de verbouwing van de vrouwenopvang wordt uit een ander (regionaal) budget betaald.  Dus dit hoeft niet meer begroot te worden voor dit doeleinde. 

1I    Stevig Lokaal Team
Stevig Lokaal Team; oriënteren/inventariseren, inrichten, implementatie, evaluatie en onderhouden.  De proeftuin WBW heeft geen doorgang meer gevonden (regionaal). Wel gaat het opzetten en implementeren van het SLT door. Het budget voor de proeftuin was incidenteel opgenomen (2024), het budget voor het Stevig Lokaal Team moet echter structureel opgenomen worden, gezien het structurele karakter van het Stevig Lokaal Team.  

1J    Deelnemersbijdrage GGD
Op basis van de Begroting 2026 van de GGD wordt de begrote deelnemersbijdrage voor de komende jaren aangepast.

1K   Buurtsportcoaches
Via de Brede Regeling Combinatiefuncties worden de buurtsportcoaches aangesteld. Deze regeling is sinds het begin gebaseerd op cofinanciering: 40% wordt door het Rijk middels de Brede SPUK gefinancierd, de overige 60% is cofinanciering. De gemeente Woensdrecht neemt al meerdere jaren deel aan deze regeling. In 2023 is het bedrag dat Woensdrecht van het Rijk krijgt voor deze regeling, gestegen naar € 120.000,-.  Dit had ook consequenties voor het bedrag van cofinanciering, dit bedrag steeg naar € 180.000,-. Deze € 180.000,- betreft de hele Brede Regeling Combinatiefuncties, waaronder de inzet van een verplichte coördinator Sport & Preventie en de buurtsportcoaches. Deze middelen waren maar tot en met 2026 opgenomen, maar nu de regeling structureel wordt is het noodzakelijk ook de co-financiering structureel te maken. 

1L    Ingekocht Landelijk Arrangement
Stijging van de uitgaven op landelijke transitie arrangementen. In dit geval gaat het om één specifieke jeugdige waarvoor zware zorg is ingekocht via dit landelijke arrangement tot eind 2026. 

1M    Huisvesting IKC Fortuna Woensdrecht
OZB en indexering huurlasten IKC Fortuna, Brand-/stormschadeverzekering IKC Fortuna, Verschuiving budgetten onderwijshuisvesting en gymzaal tussen producten 1.7 en 2.4

2A Stedelijke Regio West Brabant: Governance
De Stedelijke Regio West-Brabant West  (SRWB) gaat zich na 2 jaar formeel oprichten. Daarvoor is sinds 2024 -bij de vaststelling van het “Pact van Moerdijk”- een kwartiermaker voor de governance aangesteld. De conceptgovernance  en het jaarplan SRWB  2025/2026 wordt momenteel ter vaststelling aangeboden aan het college. De conceptgovernance is nog niet het brondocument voor de oprichting van de SRWB. Daarvoor zal een samenwerkingsovereenkomst worden opgesteld. 

2B    Stedelijke Regio West-Brabant: vrijetijdseconomie
De zeven gemeenten uit de Stedelijke Regio West-Brabant willen hun samenwerking op het gebied van vrijetijdseconomie intensiveren. Hierbij is een gefundeerde regionale samenwerking cruciaal. Samen met ondernemers en andere partners is het toeristisch-recreatief perspectief, incl. ambitie, doelen en bijbehorende acties, opgesteld.

Om uitvoering van het perspectief te borgen, wordt een uitvoeringsorganisatie ingericht, budget beschikbaar gesteld en gestart met de opgaven. Het voorstel hiervoor zal op korte termijn aan het college worden voorgelegd. Er is een meerjarig budget bepaald voor een periode van drie jaar (op basis van inwonersaantal). Hierna zal een evaluatie plaatsvinden om de voortgang en resultaten te beoordelen.

2C    WK Veldrijden 2028
Conform het WK-veldrijden van 2023 reserveert de gemeente een bedrag van  € 450.000  voor het WK-veldrijden. 

2D    Onderhoud kunstgras sportpark Huijbergen
Door vervanging  van de velden op het sportpark Huijbergen van natuurgras naar kunstgras, zijn structureel aanvullende middelen nodig voor onderhoud. 

2E    Gymzaal Bloemenlaan buiten gebruik
Diverse budgetten voor nutsvoorzieningen en schoonmaak zijn niet meer nodig nu de gymzaal buiten gebruik is.

2F    Toename budget elektriciteitsverbruik volksfeesten / kermissen / stroomkasten evenementen
Op 'Volksfeesten / kermissen' wordt een budgetoverschrijding verwacht voornamelijk als gevolg van hogere kosten van elektriciteitsverbruik. Het hier getoonde bedrag is inclusief de overheveling van het restant vanuit programma 4  (zie item 4b).

2G    Huisvesting IKC Fortuna Woensdrecht
Schoonmaakonderhoud gymzaal IKC Fortuna, Verschuiving budgetten onderwijshuisvesting en gymzaal tussen producten 1.7 en 2.4, Huurinkomsten gymzaal IKC Fortuna.

3A    Onkruidbestrijding
Naast Hoogerheide en Woensdrecht gaat Saver ook vanaf 2026 in Putte, Ossendrecht en Huijbergen de onkruidbestrijding uitvoeren.

3B    Baggeren
Voor de jaren 2026 en 2027 wordt tweemaal een bedrag van €75.000 opgenomen voor het baggeren van sloten in gemeentelijk beheer. In het verleden werd het baggeren incidenteel en reactief opgepakt, zonder structureel budget. Dit heeft geleid tot een achterstand in onderhoud en een toename van meldingen. Door deze incidentiele middelen kunnen de knelpunten worden aangepakt. Vanaf 2028 wordt het baggerbudget structureel opgenomen in het opnieuw vast te stellen gemeentelijk waterprogramma.

3C    Inventarisatie groenareaal en beheerplan openbare ruimte
Ons beheersysteem GBI is omgezet naar het nieuwe beheersysteem GBI World. Daarnaast is recent een onderzoek uitgevoerd naar onze assets. Hieruit blijkt dat wij niet alle assets  in de openbare ruimte volledig in beeld hebben. De komende jaren willen we ons areaal volledige in beeld brengen inclusief een doorrekening daarvan in de begroting. In 2026 starten we met de inventarisatie van het groenareaal in alle kernen (kosten 40 K) en het zetten van de eerste stappen naar een nieuw integraal beheerplan voor de openbare ruimte. De verwachting is dat dit een doorlooptijd vergt van enkele jaren. 

3D    Vervallen kosten MFC Kloosterhof
Overdracht van de exploitatie aan Stichting De Vijf Gezusters leidt tot vrijval van geraamde budgetten.

3E    Uitbreiding MFC De Biezen
De privatisering en uitbreiding van MFC De Biezen in Putte is via de Perspectievennota 2024-2027 opgenomen in de begroting. Sinds het opstellen van deze nota hebben zich ontwikkelingen voorgedaan die aangevraagde financiële middelen beïnvloeden. Vanwege de lange doorlooptijd van dit traject, mede door de vergunningsprocedure, is de uitvoering doorgeschoven naar 2025 en is de eerder opgestelde kostenraming geactualiseerd. Ook zijn er extra middelen nodig voor het aanpassen van de verkeerssituatie en voor nieuwe onderhoudsposten, zoals het vernieuwen van het sanitair. Dit resulteert in een toename van het benodigde investeringsbudget wat leidt tot een toename van de afschrijvingslasten.

3F Uitvoering motie 'donkere plekken
Toename exploitatiekosten naar aanleiding van realisatie van 34 extra lichtpunten.

3G verharding parkeerplekken Noordrand
De halfverharding is vervangen na klachten uit de wijk. Daardoor ontstaan afschrijvingslasten die niet waren voorzien.

3H Verlichting terrein Volksabdij
Bij de Volksabdij zijn extra armaturen geplaatst. Voor de kosten van plaatsing is eenmalig budget gevonden maar ook voor de structurele afschrijvingslasten is nog budget nodig. 

3I   Verkeerskundige maatregelen Postweg/Groene Papegaai
Realisatie aanvullende verkeerskundige maatregelen Postweg toegang Groene Papegaai vanwege de komst van themapark de Tovertuin (Woezel en Pip).  We activeren het investeringsbudget van € 125.000  en bij een afschrijvingstermijn van 15 jaar resulteert dat in een jaarlijkse afschrijvingslast van (afgerond) € 8.400.

3J  Presentatieschermen MFC's
Voor de aankomende nieuwe presentatieschermen zijn betere digitale verbindingen en extra technische voorzieningen noodzakelijk. Dit vraagt om extra financiële middelen. 

3K   Organisatie verkiezingen
Een structurele verhoging van het verkiezingsbudget is noodzakelijk vanwege de indexatie van huurprijzen voor stemlocaties, verkiezingsscholing, programmatuur en de inzet van shifts, waardoor extra stembureauleden nodig zijn.

3L Deelnemersbijdrage OMWB
Mutaties in het werkprogramma van de OWMB en de aanpassing deelnemersbijdrage leidt tot wijziging van de begrote budgetten.

4A    Vervallen bijdrage "Eén Putte"
Bijdrage één Putte valt vrij. Ondernemersvereniging Putte maakt geen gebruik van dit extra toegezegde budget.

5A    Bijdrage antidiscriminatievoorziening
Gelet op de ambitie om uiterlijk 1 januari 2027 het antidiscriminatiebeleid aan te sturen en de antidiscriminatiebureaus te bekostigen, wordt het huidige budget voor de antidiscriminatievoorziening voor 2026 opgehoogd. De mutatie voor 2025 is verwerkt in de eerste financiële tussenrapportage 2025.

5B    Opvang zwerfdieren
Gemeenten hebben wettelijke verplichtingen voor het opvangen van gevonden dieren (in nood). Stichting Asiel Roosendaal, Stichting Dierenambulance West-Brabant en Dierenpension Arduin vormen samen Dierenopvangcentrum Arduin en verzorgen deze taak sinds 2013 voor de gemeente Woensdrecht. Arduin bedient ook Bergen op Zoom, Halderberge, Roosendaal, Rucphen en Steenbergen. Ze hebben aangegeven dat de huidige bijdrage niet meer toereikend is. Voorheen was de bijdrage gebaseerd op het aantal opgevangen dieren, maar de nieuwe regeling hanteert een bijdrage per inwoner (€ 1,27 per inwoner). Alle aangesloten gemeenten zijn hiermee akkoord gegaan. 

5C    Bijdrage Veiligheidsregio
Op basis van de Begroting 2026 van de Veiligheidsregio wordt de begrote deelnemersbijdrage voor de komende jaren aangepast.

5D    Budget Fractieondersteuning
Op 13 februari 2025 heeft de gemeenteraad de een verordening vastgesteld met regels over de ambtelijke ondersteuning enerzijds en de hoogte, de besteding en de verantwoording van de financiële bijdrage anderzijds. Fracties kunnen op die manier hun eigen inhoudelijke ondersteuning
inkopen. De raad besloot het benodigde bedrag op te laten nemen in de perspectievennota.

5E    Voorziening APPA
Een deel van APPA verliep tot vorig jaar via de exploitatie. Op aanwijzing van de accountant moet dit deel (ook) via de voorziening gaan lopen. Het bedrag wordt in de voorziening gestort.

5F    Formatieuitbreiding team W&D
Uitbreiding van de formatie van het team Wijk- & Dorpsbeheer met een medewerker voorman met 1,0 fte.

5G    Controlekosten intern en extern
De kosten voor interne en externe controlewerkzaamheden worden de afgelopen jaren structureel overschreden. Het budget wordt in lijn gebracht met de werkelijke uitgaven. 

5H    Diverse periodieke personeelsonderzoeken en arbo maatregelen
Voor diverse periodieke onderzoeken is de komende jaren budget benodigd dat nog niet in de begroting was opgenomen. Om te voorkomen dat dit in de toekomstige jaren steeds via een kwartaalrapportage ad hoc alsnog moet, worden de budgetten opgenomen in deze Perspectievennota. Het betreft structurele budgetten voor mobiele alarmknoppen en versterking van de preventieve providerboog (een verzameling van gespecialiseerde dienstverleners, op het gebied van gezondheid en welzijn, die onze organisatie ter beschikking stelt aan alle werknemers met het doel om ziekteverzuim te voorkomen en de vitaliteit te verbeteren). Daarnaast wordt in 2027 geld gereserveerd voor het Vierjaarlijkse Periodiek Medisch Onderzoek (PMO) en de driejaarlijkse Risico Inventarisatie & Evaluatie.  

5I    Facilitering moderne veilige werkplek meerjarig
Om onze organisatie veilig en wendbaar te houden, moeten we extra investeren in de moderne werkplek. Alleen met up-to-date beveiliging en slimme cloudoplossingen kunnen medewerkers overal productief samenwerken zonder het risico op kostbare datalekken. Daarmee creëren we niet alleen een duurzame digitale omgeving, maar ook een aantrekkelijke werkplek.

5J    OPENBurgerzaken
OPENBurgerzaken is een platform waarmee iBurgerzaken – het systeem voor gemeentelijke dienstverlening – op een veilige en toegankelijke manier wordt opengesteld voor burgers, medewerkers en ketenpartners. Het platform faciliteert een veilige gegevensuitwisseling met externe partijen, met als doel het realiseren van efficiëntere en meer digitale dienstverlening.

5K    Uitgangspuntennotitie MJOP Vastgoed 2026-2029
Het college van B&W heeft op 15 april 2025 ingestemd met de geformuleerde uitgangspunten. Daarnaast heeft het college besloten de bijbehorende financiële mutaties voor de aanschaf en implementatie van een nieuwe applicatie en voor het uitvoeren van conditiemetingen  op te nemen in de perspectievennota.

5L     AI specialist
De toenemende administratieve lasten, krapte op de arbeidsmarkt en stijgende werkdruk vragen om slimme, toekomstbestendige oplossingen. Hoewel AI, zonder dat we het vaak doorhebben, deels wordt ingezet, ontbreekt het vaak aan structuur en regie. Een AI-specialist kan hierin het verschil maken: als piloot begeleidt deze expert de integratie van tools zoals Copilot in werkplekken en -processen, ondersteunt en traint medewerkers, en brengt AI-kansen concreet in beeld. Daarnaast waarborgt de specialist samen met de collega's privacy en veiligheid (AI compliancy) en zorgt voor een zorgvuldige, gedragen implementatie in samenwerking met de organisatie. Daarnaast zal ook de samenwerking met regiogemeenten en de VNG voor kennisdeling en schaalvoordelen benut worden. Zo wordt AI niet alleen toegepast, maar effectief ingezet.

5M    Software P&O
Geconstateerd is dat de begrote kosten voor diverse applicaties voor P&O de afgelopen jaren niet zijn aangepast. Het budget wordt in lijn gebracht met de werkelijke uitgaven. 

5N Dividend Zeeuwse Energie Houdstermaatschappij (ZEH)
De dividendprognose van ZEH is bijgesteld.

5O Brandkranen
Afgelopen jaren is het onderhoud brandkranen duurder gebleken dan begroot. Per jaar is een extra budget benodigd van € 6.500.