3. Belangrijke (nog) niet te kwantificeren ontwikkelingen

Vanaf 2025 krijgen gemeenten Zorgplicht om voor voldoende en volwaardige bibliotheken te zorgen. Deze zorgplicht zal in 2025 worden opgenomen in de Wet stelsel openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob). In 2023 en 2024 worden hiervoor al maatregelen genomen en ontvangen gemeenten extra financiële middelen om de zorgplicht voor te bereiden. Gemeenten kunnen hiervoor een specifieke uitkering aanvragen bij het Rijk om zijn bestaande bibliotheken te optimaliseren dan wel te verbeteren. Hiervoor geldt echter wel 20% co-financiering. De beschikbare gelden zijn niet toereikend voor deze co-financiering. Ook is nog niet bekend om hoeveel gelden de cofinanciering zal gaan, vandaar het hierbij als risico wordt opgenomen.

In 2022 is het beroep op de bijzondere bijstand toegenomen. Niet alleen de minima doen een beroep op de bijzondere bijstand, maar ook statushouders krijgen een inrichtingskrediet uit dit budget. Door inflatie, de energiecrisis en de taakstelling vanuit het Rijk m.b.t. huisvesten statushouders, is het risico dat een toename op de bijzondere bijstand plaatsvindt.

Het contract KCV (Wmo Deeltaxi West-Brabant) loopt af. Momenteel wordt regionaal een aanbesteding doorlopen om tot een nieuw contract te komen per 1 januari 2024. Op dit moment (april 2023) is nog niet bekend wat de nieuwe vervoerstarieven zijn. Het is echter zeer aannemelijk dat dit een stijging betreft in vergelijking met het huidige contract gelet op de inflatie, stijgende brandstofkosten en verplichtingen omtrent zero emissie.

De huidige overeenkomsten Maatwerkvoorziening Wmo Huishoudelijke Ondersteuning en Maatwerkvoorziening Wmo Begeleiding lopen af op 31 december 2025 . Gemeenten zijn verplicht tot het bieden van reële tarieven op basis van de ‘AMvB (Algemene Maatregel van Bestuur) reële kostprijs’. De Brabantse Wal-gemeenten herzien jaarlijks of de tarieven nog reëel zijn conform de AMvB en nemen besluit over het al dan niet indexeren van de tarieven. We constateren verschillende (uitzonderlijke) ontwikkelingen die de komende jaren van invloed (kunnen) zijn op de Wmo tarieven die worden gehanteerd binnen de Brabantse Wal-gemeenten en wijze van indexeren. Enerzijds gaat het hierbij om zaken als inflatie, anderzijds om landelijke ontwikkelingen zoals gesprekken tussen vakbonden en werkgevers over het mogelijk openbreken van de cao VVT (Verpleeg-, Verzorgingshuizen en Thuiszorg) voor het doorvoeren van 10% loonsverhoging. Het is nog niet met zekerheid te zeggen wat dit mogelijk tot (financieel) gevolg heeft voor gemeenten en of gemeenten voldoende worden gecompenseerd door het Rijk.

Het aflopen van de huidige overeenkomsten betekent dat er t.z.t. nieuwe overeenkomsten moeten liggen met als ingangsdatum 1 januari 2026. De voorbereiding en uitvoering van dit inkoopproces vraagt in 2024 en 2025 extra ambtelijke capaciteit, extra inzet van de betrokken inkoopadviseur van Inkoopbureau West-Brabant en extra middelen voor het uitvoeren van o.a. een kostprijsonderzoek. Daarnaast zal sprake zijn van nieuwe tarieven voor Wmo HO en Wmo BG vanaf 2026. Het is aannemelijk dat de nieuwe tarieven hoger zijn dan de tarieven in het huidige contract. In de loop van 2025 zal hierover meer bekend zijn.

Vanaf 1 juli 2023 is de aflosperiode van de Minnelijke schuldregeling verkort van 36 naar 18 maanden. De halvering van de aflosperiode geeft inwoners met problematische schulden sneller perspectief op een schuldenvrije toekomst. De wijziging vergt aanpassingen van gemeenten, kredietbanken, schuldhulpverleningsorganisaties en schuldeisers. Omdat nog onduidelijk is welke financiële consequenties hier mogelijk aan vast zitten, bestaat het risico dat de kosten op het gebied van schuldhulpverlening stijgen voor bijvoorbeeld het bieden van nazorg.

Als gevolg van de verduurzaming van de MFC's en de verenigingsgebouwen kan worden bespaard op de energielasten en er zal een lagere dotatie zijn aan de voorziening op groot onderhoud. Daarnaast zal een bijdrage van de gebruikers verlangd worden in de vorm van een shared incentive. Op dit moment is de hoogte van de besparingen nog onduidelijk.

Onder informatiebeveiliging verstaan we het beveiligen van hardware (servers, netwerken, computers) en van data op apparaten (beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid van gegevens). Iedere overheidsorganisatie moet de landelijke normering Baseline Informatieveiligheid Overheid (BIO) hanteren als basis voor informatiebeveiliging. De Europese richtlijnen met betrekking tot cybersecurity zijn door de landelijke overheid overgenomen en worden in 2024 overheidsbreed geïmplementeerd. Dit vraagt van gemeenten extra investeringen voor een nog adequatere informatiebeveiliging om daarmee te kunnen en blijven voldoen aan de nieuwe regelgeving.