Programma 1. Sociaal Domein

In onderstaande tabel betreffen de kolommen 1 tot en met 4 de cijfers zoals op 1 juli 2024 geregistreerd in het financiële pakket. Kolom 5 betreft een prognose welke niet uit het financiële pakket komt, maar gebaseerd is op verwachtingen. 

Totaaloverzicht per product
Product	Bedrag Begroot op 1 juli 2024	Bedrag Werkelijk	Bedrag rechten en verplichtingen	Stand per 1 juli 2024	Prognose afwijking van de begroting
1.1 Sociale veerkracht	€ -2.256.792	€ -1.938.456	€ -270.434	€ 47.902	€ 9.267
1.2 Integrale Toegang Sociaal Domein	€ -217.560	€ -95.814	€ -79.337	€ 42.410	€ 70.000
1.3 Werk en inkomen	€ -3.772.908	€ 4.811.549	€ -8.416.904	€ 167.553	€ -295.000
1.4 Maatschappelijke ondersteuning	€ -8.068.849	€ -4.087.729	€ -4.293.894	€ -312.774	€ -281.000
1.5 Zorg voor Jeugd en Sociale Veiligheid	€ -6.647.695	€ -3.985.840	€ -3.415.870	€ -754.015	€ -749.996
1.6 Gezondheid en Sport	€ -1.333.584	€ -812.140	€ -461.610	€ 59.834	€ 66.000
1.7 Onderwijs	€ -2.261.935	€ -909.607	€ -944.887	€ 407.441	€ 83.000
Totaal	€ -24.559.323	€ -7.018.037	€ -17.882.936	€ -341.650	€ -1.097.729

De eindejaarsprognose voor het product Sociale Veerkracht is naar huidige verwachting € 9.267. Het overschot wordt veroorzaakt door een hogere bijdrage van de bibliotheek aan energie- en schoonmaakkosten. De hogere lasten voor het gemeentehuis worden verantwoord onder product 5.8.

De eindejaarsprognose voor het product Integrale toegang Sociaal Domein is naar verwachting een overschot van € 70.000.

In 2023 zijn we begonnen met de uitrol van de opgave VraagWijzer. Hiervoor is een deel van het budget Integrale Toegang (POK-middelen) al ingezet. Het resterende deel is overgeheveld naar 2024 voor de verdere implementatie van deze opgave. De verwachting is dat in 2024 € 63.000 resteert op het gereserveerde budget. 

Daarnaast verwachten we een overschot van € 7.000 op de inzet van de jeugdverpleegkundigen in de toegang.  

De eindejaarsprognose voor het Product Werk en inkomen is naar huidige verwachting een tekort van € 295.000. Vanwege langdurige systeemproblemen bij de gemeente Bergen op Zoom en de ISD, ontvangen wij momenteel gegevens op hoofdlijnen die niet geheel betrouwbaar zijn. De volgende kostenposten liggen ten grondslag aan de eindejaarsprognose:

• Er is een overschot van € 132.000 op de post uitvoeringskosten inburgering. Op de post Intergemeentelijke Sociale Dienst zijn er extra kosten van €
• 53.000 voor uitbreiding van personele inzet. Per saldo is er een overschot van € 79.000. 
• Op  het BUIG-budget verwachten we op basis van de kwartaalrapportage van de ISD een tekort van € 692.000. Dit budget staat onder druk vanwege de groei van het bijstandsbestand. Omwille van een aanpassing in de loon- en prijsstelling van het BUIG-budget, is de verwachting dat we later dit jaar nog middelen ontvangen ter grootte van € 250.000 voor dit budget.
• Op het Minimabudget verwachten we een overschot van € 58.000. Momenteel is nog geen aanspraak gemaakt op de post actiekaarten gezien aanvragen worden ondervangen met andere middelen. Er wordt onderzocht hoe deze middelen duurzaam kunnen worden ingezet. Ook is er nog weinig aanspraak gemaakt op het noodfonds armoede. 
• Op de budgetten Bijzondere Bijstand / Schuldhulpverlening verwachten we een overschot van € 10.000. De kosten op de individuele bijzondere bijstand nemen toe in verband met de stijging van bewindvoeringskosten en het verstrekken van inrichtingskrediet. De kosten op terugvordering alsook de verrekening met de middelen energietoeslag zorgen voor een overschot. Inzake schuldhulpverlening verwachten we een tekort. Landelijke ontwikkelingen laten zien dat huishoudens sneller met vragen komen door o.a. de inzet van vroegsignalering.  Vanuit de meicirculaire hebben we hiervoor middelen ontvangen.  

De eindprognose van product 1.4 is naar huidige verwachting een negatief resultaat van € 281.000. Hieronder volgt per subproduct een nadere toelichting hierop.

Wmo begeleiding
De verwachte eindprognose voor Wmo begeleiding is een tekort van bijna € 205.000 bestaande uit een verwacht tekort van ruim € 65.000 voor individuele begeleiding, € 150.000 voor groepsbegeleiding en een overschot van ruim € 10.000 op PGB. De ontwikkelingen in cliëntaantallen van de afgelopen 12 maanden, vormen de basis voor deze eindprognose. Zoals verwacht zien we een stijging in cliëntaantallen voor groepsbegeleiding (dagbesteding), wat inherent is aan de hoge mate van vergrijzing binnen onze gemeente. In het tweede kwartaal is het totaal aantal cliënten met individuele begeleiding nagenoeg gelijk gebleven, waarbij we in de 1e kwartaalrapportage nog uit zijn gegaan van een stijging. 

Wmo hulpmiddelen, vervoer en woonvoorzieningen
Voor dit subproduct wordt een tekort verwacht van € 200.000. Dit ontstaat grotendeels (€ 170.000) op woningaanpassingen, waarbij het gaat om incidentele maar vaak prijzige maatwerkvoorzieningen. Daarnaast wordt bijna € 30.000 aan tekort verwacht door een toename van scootmobielen in PGB-vorm. In geval van PGB keert de gemeente in één keer het totaalbedrag uit aan de cliënt, waar bij ZIN deze kosten geleidelijk uitbetaald (per maand en verspreid over meerdere jaren). Een toename van enkele scootmobielen in PGB-vorm, leiden hierdoor al snel tot een ‘piek’ in de uitgaven. 

In de meicirculaire is € 6.000 extra budget ontvangen ter compensatie voor extra kosten voor de gemeente als gevolg van het scheiden van wonen en zorg in de Wet Langdurige Zorg (WLZ). 

Wmo huishoudelijke ondersteuning
Zoals verwacht blijft het cliëntaantal voor Zorg in natura (ZIN) stijgen. Echter zien we een verschuiving naar lichtere (en dus goedkopere) categorieën van ondersteuning. Daarnaast zien we een afname in het aantal indicaties in PGB-vorm. Deze ontwikkelingen leiden tot een verwacht overschot van € 50.000  als eindprognose t.a.v. de begroting op het subproduct Wmo huishoudelijke ondersteuning.

Eigen bijdragen WMO
Er wordt een overschot van € 50.000 verwacht op de eigen bijdragen Wmo. Dit is te verklaren door het feit dat een stijging in cliëntaantallen wordt verwacht, wat gelijk staat aan een stijging in eigen bijdragen.

Beschermd Wonen
De eindprognose op dit subproduct is een verwacht overschot van € 24.000.

De eindejaarsprognose voor het product Zorg voor Jeugd en Sociale Veiligheid is naar huidige verwachting een tekort van € 750.000.

Dit tekort wordt voornamelijk veroorzaakt door de inzet van de niet vrij toegankelijke zorg en de landelijke transitie arrangementen. We zien dat jeugdigen vaker zwaardere zorg nodig hebben en ook langer in zorg blijven. Dit verklaart voor een deel de hogere kosten.

Naast de zwaardere zorg zien we ook dat de problematiek bij jeugdigen toeneemt. Oplossing voor deze problematiek vraagt om meer maatwerk. Hierdoor zien we stijging van de kosten voor maatwerk. Dit komt neer op een tekort van € 200.000.

In de eindejaarsprognose wordt rekening gehouden dat er nog een aantal arrangementen van de duurste vormen van zorg worden afgegeven naast de al lopende zorgarrangementen. Denk hierbij aan hoogcomplexe zorgarrangementen, woonzorg, pleegzorg en JeugdzorgPlus. Dit tekort hebben we positief kunnen bijstellen naar een tekort van € 407.000, dat nu meegenomen is in de eindejaarsprognose, waarvan we nog niet weten of dit bedrag ook daadwerkelijk nodig is. Bij de derde kwartaalrapportage zal dit waar nodig weer bijgesteld gaan worden.

Voor jeugdhulp aan kinderen in de Tijdelijke Gemeente Opvang (TGO) worden ook extra kosten gemaakt. Vanuit de meicirculaire hebben we hiervoor € 8.000 ontvangen. 

Daarnaast is een zorgaanbieder niet meer regionaal gecontracteerd, waardoor deze onder de landelijke transitie arrangement komt te vallen. Wat hiervan de financiële gevolgen zijn, is nog niet bekend. Hiervan is een schatting gemaakt in de eindejaarsprognose voor een tekort van € 100.000.

De verhoging van de tarieven voor Jeugdbescherming en Jeugdreclassering leiden tot een tekort van € 35.000. Ook deze verhoging is gecompenseerd vanuit het Rijk in de meicirculaire.

 

Op het product Gezondheid en Sport verwachten we een overschot van € 66.000.

We zien een overschot van € 62.000 op het Leefstijlakkoord Sport. Dit betreft financiële middelen voor de buurtsportcoaches. Samen met de buurtsportcoaches zijn we een doorontwikkeling aan het realiseren. We verwachten echter dat we hier geen extra financiële middelen voor nodig hebben in 2024.  Het overschot blijft gereserveerd binnen het product ten behoeve van het negatieve saldo op het totale programma. 

Op het gebied van gezondheidszorg zien we een voorlopig overschot van € 6.000. Dit betreft het budget voor onderhoud aan de AED's. In de tweede helft van 2024 kan daar nog een bedrag voor worden ingezet als onderhoud nodig blijkt te zijn. Daarnaast zien we een tekort van € 2.000 bij het maatwerkdeel jeugdgezondheidszorg. Dit betreft de plusproducten die we afnemen bij TWB. Deze fluctueren afhankelijk van de feitelijke inzet, waardoor de kosten jaarlijks iets hoger of later kunnen uitvallen dan het bedrag dat is begroot.

De eindejaarsprognose voor het product Onderwijs is naar huidige verwachting een overschot van € 83.000.

Op het budget leerlingenvervoer wordt als eindprognose een overschot verwacht van € 136.000. De reden hiervan is een aantal dure trajecten die dit jaar zijn vervallen. Het leerlingenvervoerbudget blijft een dynamisch budget en het kan zijn dat in 2024 alsnog dure trajecten starten. Het overschot blijft gereserveerd binnen het product ten behoeve van het negatieve saldo op onderwijshuisvesting en ten behoeve van het negatieve saldo op het totale programma. 

Er wordt een tekort verwacht in 2024 van € 5.000 voor de gemeentelijke bijdrage in het financieren van lokalen voor bewegingsonderwijs. Vanwege een beleidswijziging per 1 augustus 2024, waarin de gemeente alle benodigde klokuren betaalt, kan het echter zijn dat het tekort toeneemt. Dit wordt gemonitord.

Een keer per twee jaar wordt een bevolkingsprognose uitgevoerd. De laatste was in 2023 en in 2025 staat de nieuwe prognose op de planning. Dat betekent dat in 2024 € 4.000 overblijft op dit budget. 

Op dit moment lijkt een overschot van € 10.000 te ontstaan op het budget peuteropvang. De gemeente subsidieert peuteropvang voor kinderen, waarvan ouders niet in aanmerking voor kinderopvangtoeslag. Het is mogelijk dat in het nieuwe schooljaar meer beroep op deze subsidie gedaan wordt.

Op de budgetten onderwijshuisvesting wordt een tekort verwacht van € 62.000.  De verklaring van dit tekort is dat er te weinig geld is opgenomen in de gemeentebegroting voor de huurvergoeding aan LPS Fortuna. Er zijn middelen opgenomen voor de periode september 2024 tot en met december 2024. Echter, de overeenkomst inzake de huurvergoeding is gestart op 1 juli 2024.