Programma 1. Sociaal Domein

In onderstaande tabel betreffen de kolommen 1 tot en met 4 de cijfers zoals op 30 juni jl. geregistreerd in het financiële pakket. Kolom 5 betreft een prognose welke niet uit het financiële pakket komt, maar gebaseerd is op verwachtingen. 

Totaaloverzicht per product
Product	Bedrag Begroot op 30 juni 2022	Bedrag Werkelijk	Bedrag rechten en verplichtingen	Stand per 30 juni 2022	Prognose afwijking van de begroting
1.1 Sociale veerkracht	€ -1.334.639	€ -1.135.863	€ -157.370	€ 41.406	€ 28.000
1.2 Integrale Toegang Sociaal Domein	€ -885.563	€ -838.737	€ -27.387	€ 19.440	€ 19.000
1.3 Werk en inkomen	€ -3.325.455	€ -1.597.870	€ -1.616.019	€ 111.566	€ 106.000
1.4 Maatschappelijke ondersteuning	€ -6.409.463	€ -3.299.940	€ -3.497.390	€ -387.867	€ -388.000
1.5 Zorg voor Jeugd	€ -5.397.319	€ -1.938.392	€ -3.373.519	€ 85.408	€ -
1.6 Gezondheid	€ -987.517	€ -614.011	€ -365.045	€ 8.461	€ -9.200
1.7 Onderwijs	€ -2.359.898	€ -1.177.257	€ -1.217.278	€ -34.637	€ -108.460
Totaal	€ -20.699.854	€ -10.602.070	€ -10.254.009	€ -156.225	€ -352.660

De eindejaarsprognose voor het product Sociale Veerkracht is naar huidige verwachting € 28.000.

Per 1 januari 2022 is de nieuwe Wet Inburgering in werking getreden. Dit jaar ontvangen we nog eenmalig inkomsten voor de begeleiding van statushouders die in 2021 zijn gehuisvest. Door de beperkte beschikbaarheid van woningen zijn 9 inburgeringsplichtige statushouders minder gehuisvest dan verwacht. Hierdoor ontvangen we ongeveer € 20.000 minder inkomsten via de septembercirculaire. Daarentegen is op dit moment de verwachting dat we dit kunnen opvangen doordat we  in 2022 ook € 38.000 minder uitvoeringskosten verwachten dan begroot. Dit monitoren we nauwgezet, omdat we te maken hebben met de uitvoering van een nieuwe wet en met een relatief hoge taakstelling statushouders. 

Daarnaast zijn er nog middelen beschikbaar voor aanvragen van incidentele subsidies/bijdragen en het actiekaartenprogramma (totaal € 10.000).

De eindejaarsprognose voor het product Integrale Toegang Sociaal Domein is naar huidige verwachting € 19.000.

Op het eerstelijnsloket WMO Begeleiding voorzien we een overschot van € 9.000 op onafhankelijke cliëntondersteuning. Daarnaast is er nog een gering overschot op onderhoudskosten software/automatisering van € 1.000. Op Centrum voor Jeugd en Gezin is nog een bedrag beschikbaar voor extra inzet van jeugdverpleegkundigen en op de huisartsenpilot voor de jeugdgezondheidszorg voor een totaal van € 9.000. 

De verwachte eindprognose van het Product Werk & Inkomen is € 106.000 (voor verwerking meicirculaire, lees 2e alinea). Dit is echter een momentopname en sterk afhankelijk van de ontwikkelingen gedurende het jaar.

• Door een lichte daling van het aantal bijstandsuitkeringen is er op dit moment een overschot van € 99.900 op het BUIG-budget. Daarnaast zijn er meer Rijksmiddelen (€ 45.430) ontvangen dan begroot. Er is echter een risico dat het aantal uitkeringen stijgt door een toename van het aantal statushouders. Daarnaast zien we de druk op de minimaregelingen toenemen, met name op de bijzondere bijstand. 
• In de meicirculaire heeft een bijstelling (ophoging) van de rijksbijdrage WSW plaatsgevonden. Op grond van de DVO (dienstverleningsovereenkomst) tussen het WVS en de gemeente Woensdrecht is afgesproken dat de gemeente de rijksbijdrage WSW in zijn geheel ter beschikking stelt aan het WVS. Het WVS heeft een dergelijke DVO met alle deelnemende gemeenten. Inmiddels heeft het WVS ons al een rekening gezonden voor het in het vooruitzicht gestelde extra bedrag aan Rijksbijdrage WSW ad € 39.330 en deze middelen zijn door ons inmiddels betaalbaar gesteld. Wanneer de meicirculaire wordt verwerkt, ontvangen we hetzelfde bedrag weer en komt de verwachte eindprognose op € 145.330.

Ontwikkelingen 2e halfjaar: We moeten rekening houden met twee begrotingswijzigingen van de ISD BW. Als eerste dienen de organisatiekosten van de nieuwe Wet Inburgering nog verwerkt te worden. In november 2021 heeft het bestuur (GO) van de ISD BW besloten om de werkzaamheden en taken voortvloeiend uit de nieuwe Wet inburgering te beleggen bij de ISD BW. De concept begrotingswijziging is op 23 juni jl. behandeld door onze gemeenteraad en op 13 juli jl. heeft het bestuur van de ISD de eerste begrotingswijziging 2022 definitief vastgesteld. Dit resulteert voor onze gemeente in een ophoging van de gemeentelijke bijdrage. Deze (overigens verplichte) bijdrage moet nog in een begrotingswijziging aan het college worden voorgelegd. De bijdrage kan worden bekostigd uit de middelen die wij vanuit het Rijk hebben ontvangen in het kader van de Wet Inburgering.  Als tweede verwachten we nog een begrotingswijziging vanuit de ISD BW omdat zij extra personeel heeft ingehuurd om de aanvragen 'energietoeslag' af te handelen. De hoogte van die begrotingswijziging is nu nog niet bekend.

De eindejaarsprognose voor het product Maatschappelijke Ondersteuning is naar huidige verwachting een tekort van € 388.000. Dit tekort ontstaat binnen de uitvoeringsbudgetten, namelijk de subproducten Wmo-Huishoudelijke ondersteuning en Wmo-Hulpmiddelen, vervoer en woonvoorzieningen. Daarnaast wordt een klein overschot verwacht op Wmo-Begeleiding.

Per subproduct worden de cijfers hieronder kort toegelicht:

WMO-Huishoudelijke ondersteuning: 
Op het subproduct Huishoudelijke Ondersteuning verwachten we ultimo 2022 een tekort van € 234.000.
Dit tekort wordt grotendeels (€ 196.000) veroorzaakt door het verwachte gebruik van huishoudelijke ondersteuning in natura. Dit tekort is een inschatting op basis van de trend van de stijging in het aantal cliënten dat gebruik maakt van huishoudelijke ondersteuning in natura. Er zijn geen indicatoren op basis waarvan een trendbreuk is te verwachten, o.a. gelet op de vergrijzing binnen onze gemeente. Ook de verwachte uitgaven op PGB huishoudelijke ondersteuning overschrijden het hiervoor begrote bedrag met € 15.000. Daarnaast is de verwachting dat de opbrengst uit eigen bijdragen ultimo 2022 € 22.000 lager zal uitkomen dan opgenomen in de begroting wordt op een aantal posten per saldo een tekort van € 1.000 verwacht.

WMO-Hulpmiddelen, Vervoer en Woonvoorzieningen: 
Op het subproduct Hulpmiddelen, vervoer en woonvoorzieningen verwachten we ultimo 2022 een tekort van € 178.000. Dit ontstaat met name op het subproduct Woonvoorzieningen, waar een tekort verwacht wordt van € 112.500.  Het betreft relatief dure voorzieningen, waardoor relatief snel een verschil kan ontstaan tussen de begroting en de werkelijke kosten. Zo zijn er in de eerste helft van 2022 reeds tweemaal zoveel trapliften verstrekt dan met het opstellen van de begroting rekening is gehouden. Daarnaast verwachten we op individuele vervoersvoorzieningen een tekort van € 16.500, op collectief vervoer een tekort van € 23.500 en ook op scootmobielen wordt een tekort van € 42.000 verwacht. Echter, we verwachten op rolstoelen een besparing van bijna € 14.000. Dat we doorgaans meer kosten maken op deze producten is logisch, gezien de doelstelling van de Wmo 2015 om inwoners te ondersteunen zo lang mogelijk zelfstandig te blijven wonen en deel te nemen aan de maatschappij. Steeds meer inwoners doen hiervoor een beroep op de Wmo. Daarnaast is sprake van een hoge mate van vergrijzing binnen onze gemeente, dat tevens een toename van het aantal Wmo-gebruikers verklaart. Tevens is op een aantal posten per saldo een overschot van € 2.500.

WMO-Begeleiding: 
In het tweede kwartaal is het subproduct “PGB Wmo-Begeleiding” opgenomen als kostenplaats in het subproduct “Wmo-Begeleiding”. Per saldo voorzien we op dit subproduct een overschot van bijna € 20.000 per ultimo 2022. Ondanks dat er sprake is van een lichte daling van cliëntaantallen op 'begeleiding individueel', verwachten we hier een tekort van € 48.000. Tevens wordt een tekort van € 82.000 verwacht op groepsbegeleiding en een tekort van € 24.500 op niet-rolstoelvervoer naar en van groepsbegeleiding. Ook verwachten we een meevaller van € 6.500 op rolstoelvervoer naar en van groepsbegeleiding en een meevaller van € 58.000 op de post kortdurend verblijf. In zijn algemeenheid kan worden gesteld dat de tekorten op de individuele begeleiding en groepsbegeleiding het effect is van het beleid om meer zorg in natura te verlenen in plaats van het toekennen van PGB's. In 2022 wordt daardoor uiteindelijk een overschot verwacht op Begeleiding PGB van € 104.000. Daarnaast is op een aantal posten per saldo een meevaller van € 6.000.

Uitgaande van de huidige situatie en de kennis die we op dit moment hebben, verwachten we op dit moment geen noemenswaardige wijzigingen t.a.v. de begroting op de overige subproducten van product 1.4 Maatschappelijke Ondersteuning. In totaal is op deze posten een overschot van € 4.000.

De eindejaarsprognose van het product Zorg voor Jeugd is naar verwachting nul.  Vanuit het Rijk hebben gemeenten extra middelen ontvangen voor jeugdzorg; deze middelen zetten we in om de tekorten in de exploitatie op te vangen:

• Bij het opstellen van de begroting is voor de dienstverleningsovereenkomst Jeugd (ZI2T) uitgegaan van de kosten van 2021. Echter, de loonkosten van de beleidsadviseurs die onder de dienstverleningsovereenkomst vallen, zijn over 2021 vanaf 1 april berekend. Dit jaar zijn de loonkosten voor een heel jaar meegenomen, waardoor de kosten voor de gemeente Woensdrecht met € 15.000 zijn toegenomen.
• In november 2021 zijn de tarieven voor de arrangementensystematiek opgehoogd. Hierbij is deels rekening gehouden met het komen tot reële tarieven. Dit is onderdeel van de Norm van Opdrachtgeverschap, waaraan gemeenten dienen te gaan voldoen. In 2022 zien we een gelijke trend aan verbruik in vergelijking met vorig jaar. Echter, bij het opstellen van de begroting was geen rekening gehouden met het ophogen van de tarieven. Op dit moment laat de prognose zien dat we een overschrijding van het budget hebben van € 224.000 (dit wordt deels gecompenseerd door de ontvangen middelen ad € 33.000 vanuit het Rijk t.b.v. indexering zorgaanbieders).
• Ook zien we dat meer wordt uitgegeven op maatwerk. In tegenstelling tot vorig jaar wordt maatwerk ook ingezet voor Voorzorg. Voorzorg wordt ingezet om kwetsbare, zwangere vrouwen intensief te begeleiden, om later duurdere zorg voor moeder en kind te voorkomen. Daarnaast worden ook vervoerskosten via maatwerk ingezet, wanneer ouders niet zelf het vervoer kunnen regelen en de zorgaanbieder niet de optie heeft om naar het kind toe te gaan. Dit komt grotendeels doordat de gemeente Woensdrecht niet centraal gelegen is ten opzichte van de regio West-Brabant West. Totaal te verwachten overschrijding € 55.000.
• Er is een toename van kosten voor de landelijke transitiearrangementen van € 340.000. Dit wordt onder andere veroorzaakt door de zorg voor drie jeugdigen. Deze jeugdigen hebben zware zorg nodig, die ingekocht is via het landelijke transitiearrangement. Omdat het hier om landelijke afspraken gaat, heeft de gemeente Woensdrecht hier weinig invloed op. 

De eindprognose van het product Gezondheid is naar huidige verwachting een tekort van € 9.200.

Er volgt een begrotingswijziging van de GGD vanwege CAO-indexering. Voor de gemeente Woensdrecht komt dit uit op ongeveer € 9.200. Het exacte bedrag volgt wanneer de stukken aan de raad worden geleverd. 

De eindprognose van het product Onderwijs is naar huidige verwachting een tekort van  € 108.460.

De volgende opvallende over- en onderschrijdingen liggen daar mede aan ten grondslag:

• Onderwijshuisvesting basisonderwijs: Dit onderdeel laat een overschrijding zien van afgerond € 75.260. Dit heeft te maken met het gegeven dat er (onverwacht) explosieven geruimd moesten worden op het terrein waar het IKC Woensdrecht is voorzien. De kosten voor onderwijshuisvesting vallen onder dit product. Vandaar dat deze kosten op het product 'Onderwijs' worden geboekt.
• Exploitatie bijzonder voortgezet onderwijs: De bekostiging van het Olivijncollege, voorheen berekend op basis van het aantal leerlingen en nu op basis van kindplaatsen. Het aantal kindplaatsen is aanzienlijk hoger dan het aantal leerlingen, met als gevolg dat de kosten met € 27.700 toenemen. Deze kosten worden naar verwachting vanuit Rijksmiddelen gecompenseerd.
• Bibliotheek Hoogerheide: De WVS-Groep verzorgt het schoonmaken van een aantal gemeentelijke gebouwen, waaronder de bibliotheek in Hoogerheide. Als gevolg van een indexering van het schoonmaakcontract nemen de kosten met ca. € 8.000 toe.
• Leerplicht: Bijdrage Regionaal Bureau Leerplicht wordt verlaagd met € 2.500.

Op dit moment blijven de kosten voor het leerlingenvervoer binnen het budget. Wel zien we een toename van deze kosten. Zo zien we het aantal leerlingen in het speciaal onderwijs toenemen en ook de stijgende brandstofkosten dragen bij aan de kostenstijging. Maar door een financiële meevaller van een definitieve afrekening over 2021 is de verwachting dat we hiermee de stijging van de kosten van het leerlingenvervoer voor 2022 kunnen compenseren. Dit monitoren we nauwgezet.