Paragraaf 6 Bedrijfsvoering

Onder bedrijfsvoering verstaan we alles wat een bedrijf inzet om zijn producten en diensten te verlenen. Voor de gemeente Woensdrecht is de inzet van die middelen zinvol geweest als  inwoners, bestuur,  medewerkers en partners zich gehoord, gezien, gerespecteerd en welkom voelen. Wij willen samen maatschappelijke meerwaarde leveren die we met trots delen.

Om dit te bereiken streeft de gemeente naar verbetering en optimalisatie van de dienstverlening. Ze werkt vanuit de kernwaarden: eigen wijze, betrokken, daadkrachtig en dienstbaar. Medewerkers voelen zich verantwoordelijk voor het welzijn van klanten en partners, het bestuur en de collega's. De organisatie hanteert als uitgangspunt de opdracht van het college, dat samen met de gemeenteraad bepaalt wat het voor Woensdrecht wil bereiken.

Dit betekent dat de organisatie mee moet bewegen omdat inzichten veranderen, omdat de maatschappij niet voorspelbaar en maakbaar is.  Daarvoor passen we in voorkomende gevallen plannen aan als dat helpt om doelen te bereiken. Structuur wordt minder belangrijk dan samenwerken om het gezamenlijke doel te bereiken. Structuur is een middel om verantwoordelijkheden, bevoegdheden en taken toe te wijzen. Samenwerking met diverse in- en externe partners is essentieel om de doelen die het bestuur voor ogen heeft te bereiken. 

Samenwerking zit in de genen van de gemeente Woensdrecht en beperkt zich niet alleen tot de eigen organisatie. Bestuur en organisatie werken samen met partners en participeren in verschillende samenwerkingsverbanden. Daarbij is het uitgangspunt dat dit toegevoegde waarde voor onze inwoners moet hebben en dat de Woensdrechtse identiteit niet verloren gaat.

Naast de bekende deelnemingen en samenwerkingen zoals Saver N.V., Belastingsamenwerking, ISD Brabantse Wal en de gemeenschappelijke regeling Regio West-Brabant werken we ook op andere manieren samen. Zo hebben we in 2020 met de gemeenten Zundert, Halderberge, Rucphen en Steenbergen de functie van functionaris gegevensbescherming ingevuld, om efficiëntie te verhogen en kwetsbaarheid te verminderen. In 2023 en 2024 zijn de bestaande gemeenschappelijke regelingen tegen het licht gehouden vanwege de gewijzigde Wet gemeenschappelijke regelingen. Daarbij werd ook gekeken naar de meerwaarde van de samenwerking onder meer op het gebied van efficiëntie en effectiviteit.

Op verzoek van de gemeenteraad heeft het college in 2020 de kwartaalrapportages ingevoerd voor een tussentijdse financiële verantwoording, naast de vaste producties in het kader van planning & control (perspectievennota, programmabegroting en jaarstukken).  In onderling overleg zijn frequentie en inhoud vastgesteld. In 2026 zullen we dit overleg continueren en waar gewenst werkwijzen bijstellen. Ondanks positieve financiële resultaten over 2025 en een positieve prognose voor 2026 en verder in gemeente Woensdrecht, staan de structurele financiën van gemeenten in het hele land onder druk. De raad wenst verantwoordelijkheid te kunnen nemen en het college wil tijdig verantwoording afleggen, zodat op tijd bijgestuurd kan worden indien nodig. 

Voornaamste aandachtsgebieden van concerncontrol zijn de werking van de gemeentelijke processen en projecten, de verbetering ervan en risico's in deze processen. Concerncontrol is verder verantwoordelijk voor de interne controles en de afstemming met de externe accountant.

Aan de hand van de resultaten uit de interne controles en de jaarrekeningcontrole over 2024 is bekeken of en zo ja, welke aanpassingen/uitbreidingen in de uitvoering van de verbijzonderde interne controle noodzakelijk zijn, Belangrijkste aandachtspunten voor de IC zijn jeugdzorg en WMO. In 2026 moet de beweging gemaakt worden om niet voor de verantwoording niet meer afhankelijk te zijn van accountantsverklaringen en productieverantwoordingen van de leveranciers. De doelstelling is om gedurende 2025 te komen tot een sluitende controle-aanpak, zodat vanaf 2026 de controle-verklaringen van de zorgaanbieders niet meer nodig zijn voor het aantonen van onze prestatieleveringen.

Reguliere advisering aan bestuur en gemeentelijk organisatie, bewaking van de opvolging van wet- en regelgeving en het vertalen van provinciale regelgeving en overheidsregelgeving naar gemeentelijke consequenties blijven ook in 2026 belangrijke aandachtspunten. Ook wordt - aan de hand van de bevindingen uit de management letter - het proces van het verbeteren van onze financieel gezien belangrijkste processen vervolgd. 

Beschikbare data en technologische mogelijkheden bieden de gemeente kansen om gericht samen te werken en kennis en ervaringen van (keten)partners en inwoners te benutten. Dataverwerking, -ontsluiting en – analyse kunnen we gebruiken om maatschappelijke opgaven te bereiken. Data wordt gegenereerd door mensen, apparaten, publieke en private organisaties. De hoeveelheid data die beschikbaar is in geautomatiseerde systemen neemt toe. Technische ontwikkelingen zorgen ervoor dat deze data beter en sneller gecombineerd en benut kan en zal worden. De inwoner verwacht van ons dat we onze dienstverlening verbeteren door techniek en data slim te combineren. 

We kennen binnen de begroting een apart product 'overhead'. Hierover staat in het BBV in artikel 1  ´alle kosten die samenhangen met de sturing en ondersteuning van de medewerkers in het primaire proces´. Daarnaast schrijft de BBV voor hoe de toerekening van overhead in de begroting en jaarstukken moet geschieden. Uitgangspunt daarbij is dat (andere uitvoerings-) kosten zoveel mogelijk direct aan de betreffende taken/activiteiten worden toegerekend.  

Samen bouwen aan een toekomstbestendige organisatie
De gemeente Woensdrecht is een organisatie met karakter, geworteld in de prachtige omgeving van de Brabantse Wal. Met ruim 160 collega’s zetten we ons dagelijks in voor een samenleving waarin iedereen meetelt. Onze schaalgrootte biedt medewerkers de kans om écht het verschil te maken – voor inwoners, ondernemers en maatschappelijke partners.

De wereld om ons heen verandert snel. Nieuwe wetgeving, maatschappelijke opgaven en veranderende verwachtingen van inwoners vragen om een flexibele en wendbare gemeentelijke organisatie. Dat betekent dat we niet alleen zoeken naar nieuwe talenten met passende competenties, maar ook investeren in de ontwikkeling van onze huidige medewerkers.

Onze koers is helder: we werken aan een organisatie die steeds meer zelforganiserend is, gebaseerd op de principes van Welkom in Woensdrecht. Dit betekent dat we handelen vanuit onze kernwaarden en mensen het gevoel willen geven dat ze welkom zijn – als inwoner, als collega, als partner. Dienstverlening is voor ons teamwork, en we zijn dan ook trots op TEAM WOENSDRECHT.

We stimuleren medewerkers om hun talenten te ontwikkelen en verantwoordelijkheid te nemen. Onder het motto “Verwelkom jezelf, verwelkom elkaar, verwelkom de ander” vergroten we het vermogen van onze organisatie om:

• dienstbaar te zijn aan de samenleving
• het geheel te overzien en in samenhang te handelen
• de dialoog te voeren, intern en extern
• verantwoordelijkheid te nemen voor resultaten
• kennis te delen en samen te leren
• compassie te tonen in ons werk

Om deze ambitie waar te maken, geven we medewerkers meer vrijheid, veiligheid en vertrouwen. We stimuleren hun probleemoplossend vermogen en intrinsieke motivatie, zodat zij regie kunnen nemen over hun werk en loopbaan. Zo bouwen we aan een efficiënte, slagvaardige en aantrekkelijke organisatie die in verbinding staat met de samenleving en klaar is voor de toekomst.

Ziekteverzuim
We streven ernaar onder het landelijke gemiddelde voor ziekteverzuim voor de sector openbaar bestuur (CBS) (Q1 2025: 6,9% exclusief zwangerschapsverlof) te blijven.

Integriteit
De gemeente hecht grote waarde aan een integere en transparante werkwijze. Integriteit vormt de basis voor het vertrouwen van inwoners, partners en collega’s in de gemeentelijke organisatie. Om dit te waarborgen, is een integriteitsstructuur ingericht die bestaat uit preventieve en curatieve maatregelen.

Preventief zet de organisatie in op bewustwording en scholing, onder andere via de Woensdrecht academie en het bespreken van dilemma’s. Daarnaast zijn er duidelijke gedragscodes en richtlijnen opgesteld, en wordt integriteit standaard meegenomen in het onboarding proces van nieuwe medewerkers.

Curatief is er een meldpunt integriteit ingericht, ondersteund door vertrouwenspersonen en een onderzoeksprocedure. Jaarlijks wordt gerapporteerd over het aantal meldingen en de opvolging daarvan, waarmee de organisatie transparantie en lerend vermogen bevordert. 

Met deze aanpak stimuleert de gemeente een cultuur waarin integriteit vanzelfsprekend is en waarin medewerkers zich gesteund voelen om integer te handelen.

De ambities en opgaven uit het collegewerkprogramma 2022-2026 worden transparant gecommuniceerd. Het is belangrijk om laagdrempelig en tijdig te communiceren over de concrete uitvoering en de effecten ervan op de leefbaarheid in onze gemeente. We zetten hier diverse mediakanalen voor in en hebben oog voor de verschillende doelgroepen en bijhorende wijze van communiceren. 

Het speelveld van de gemeente is erg dynamisch. De juridische uitdagingen liggen op het gebied van nieuwe wetgeving, nieuwe jurisprudentie en bij de omgang met ingewikkelde casussen. Daarbij wordt steeds geprobeerd om eventuele kansen te benutten voor het verbeteren van processen.

Op het gebied van wetgeving blijft ook in 2026 de implementatie van de Omgevingswet de grootste opgave voor de gemeente, zowel op het niveau van beleid als van uitvoering. Een nieuwe uitdaging is de aangekondigde wijziging van de Wet Markt en Overheid per 2027, omdat voordien voor alle diensten van de gemeente zal moeten zijn berekend wat daarvan de kostprijs is. Het aanbieden van diensten onder de kostprijs is in principe niet toegestaan. Verder werkt de VNG aan een complete herziening van de model-APV.

Het borgen van de juridische kwaliteit en dienstverlening binnen de organisatie blijft een punt van aandacht. Daarbij gaat het om het op professionele wijze organiseren van de juridische functie binnen de organisatie, om het op concernniveau signaleren en beperken van risico's en om het bieden van maatwerk bij juridische vraagstukken. Juridische procedures worden binnen de daarvoor gestelde termijn afgehandeld. Als daarvan wordt afgeweken dan is dat in samenspraak met de wederpartij. Aan de hand van overzichten en jaarverslagen maken we inzichtelijk waarmee we bezig zijn en signaleren we tendensen. Met behulp van nieuwsbrieven, webinars, cursussen en trainingen houden we onze kennis actueel. Kennisdeling binnen de organisatie wordt gestimuleerd door het organiseren van teamoverschrijdend vakoverleg. Verder stimuleren we het gebruik en actueel houden van documentformats.