C. Stand van zaken rekenkamer

De Gemeentewet stelt in artikel 185a:  "Het college zendt de raad jaarlijks een overzicht van de aan het college gedane voorstellen van de rekenkamer, vergezeld van zijn standpunt daaromtrent en van de wijze waarop aan de voorstellen vervolg is gegeven."

Weergegeven wordt de stand van zaken per 31 december 2023. Waar relevant zijn ook gebeurtenissen na de balansdatum vermeld. Deze uitgebreidere rapportage vindt zijn oorsprong in de aanbevelingen uit het rapport Doorwerking uit 2021. Daarin is afgesproken dat ook gemeld wordt in hoeverre een aanbeveling is geëffectueerd en hoelang daarover gerapporteerd wordt. 

In de raadsvergadering van 23 februari 2017 heeft de raad de aanbevelingen overgenomen. Opvolging van de aanbevelingen bleek in de praktijk en tijd lastig. De raad heeft eind 2021 de nieuwe Regiovisie Jeugd vastgesteld. Deze borduurt voort op de uitgangspunten van de in 2005 opgestelde regiovisie. die mede aanleiding voor het rekenkameronderzoek was. De nieuwe visie valt uiteen in een aantal uitgangspunten. Er is een lokale agenda aan de visie toegevoegd. Verder gaat de visie uit van het ontwikkelen van een aantal producten die telkens langs de raad worden geleid. Samen met de vanaf 2022 op te stellen kwartaalrapportages zal inzicht in zowel kwalitatieve als kwantitatieve gegevens over jeugdzorg stap voor stap worden ingevuld. Daarmee wordt aan een aantal aanbevelingen voldaan en is een deel van de aanbevelingen geeffectueerd.

Het rekenkamerrapport bevatte daarnaast een aantal generieke aanbevelingen. Deze raken met name aan de algemene kader stellende en controlerend taken van de raad. Daarvan is afhechten middels een besluit heel erg lastig omdat dit meer een houding en gedragskwestie is. De raad moet zich in zijn handelen daarvan steeds bewust zijn.

Status:  In 2023 zijn de aanbevelingen inzake  de informatievoorziening in de kwartaalrapportages en de stand van zaken van de kwaliteitsmonitor nog niet geëffectueerd.

De raad heeft op 2 december 2021 het volgende besluit genomen op basis van een initiatiefvoorstel van het presidium. De uitspraken over aanbeveling 1 en 2 worden niet herhaald, deze zijn niet opgevolgd.  
Aanbeveling 3 staat nog open: “Het is wel zinvol jaarlijks geïnformeerd te worden over lopende initiatieven, nieuwe en beëindigde initiatieven en het college te vragen dit met ingang van 2022 te organiseren.  In 2022 zal bezien worden in hoeverre het college aan de informatievraag van de raad zoals verwoord in beslispunt 3 invulling geeft”. 

Status: er heeft in 2023 geen rapportage heeft plaatsgevonden over aanbeveling 3. Dat wordt verder gemonitord in 2024. 

Door de rekenkamercommissie is 2020 aan een extern onderzoeker opdracht gegeven de doorwerking van aanbevelingen van een 5-tal rekenkameronderzoeken. Dit heeft in mei 2021 geleid tot een gezamenlijke actielijst. Tussen haakjes ziet u de stand van zaken. De aan de raad gerichte aanbevelingen zijn bij raadsbesluit van 2 december 2021 overgenomen.

Contact tussen gemeenteraad en rekenkamercommissie (rkc)

1. Halfjaarlijks presidiumoverleg continueren (wordt gedaan).
2. Tweejaarlijks fractiebezoek (Uit het halfjaarlijks overleg van het presidium met de rkc blijkt dat alle fracties zijn bezocht in 2022, de nieuwe rekenkamer neemt dit in 2024 ter hand).

Behandeling van en besluitvorming over de aanbevelingen in rekenkamerrapporten

In 2022 is de afspraak gemaakt dat de rekenkamercommissie en de griffie samen een aanzet tot procesafspraken maken. De wettelijke bepalingen over de rekenkamer (per 1 januari de opvolger van de rekenkamercommissie) zijn anders. Zie hiervoor de uitleg aan het begin van deze paragraaf over artikel 185a van de Gemeentewet. Hoe om te gaan met aanbevelingen aan de raad is een hiaat in de wet, het ligt in de bedoeling dat in 2024 in samenspraak vorm aan te geven in een aanpassing van de verordening op de rekenkamer per 1 januari 2024.

Aandacht voor opvolging/doorwerking van de aanbevelingen en rapportageduur

(zie onder 5)

De rkc heeft deelgenomen aan een landelijk onderzoek. Landelijke conclusies (Pro Facto (2022): “De behandeling van Wob-verzoeken is voor decentrale overheden geen gemakkelijke opgave. De termijnen van behandeling worden regelmatig overschreden en overheden rapporteren capaciteitsproblemen. Aanbevelingen aan de raad gaan over het maken van een beleidskader en meer controle en aandacht voor de actieve openbaarheid van informatie. Het college wordt gevraagd werkinstructies op te stellen,  let op de naleving van termijn en de informatievoorziening aanpast. In mei 2023 heeft de raad besloten geen nadere beleidsregels te formuleren op basis van de aanbeveling A van de rekenkamercommissie en kennis te nemen van de stand van zaken. Verder heeft de raad besloten de bevoegdheid tot het in behandeling nemen van en te beslissen op aan de raad gerichte verzoeken om informatie op grond van de Woo, alsmede de daarmee samenhangende besluiten, te mandateren aan de griffier. In eerder stadium heeft de raad de ambities inclusief een tijdspad daarvoor vastgelegd en in 2023 is besloten hierin geen versnelling aan te brengen.

De rkc zegt samengevat in haar raadsvoorstel: “De planning-en-control-cyclus (kortweg P&C-cyclus) neemt een centrale plaats in als het gaat om informatievoorziening aan de raad. Door middel van de P&C-cyclus wordt inzicht gegeven in de (voortgang van de) doelstellingen van de gemeente en de daarmee samenhangende (financiële) middelen. De raad heeft de invulling van de aanbevelingen besproken en daarover een motie aangenomen voor de uitwerking ervan. Vanaf het eerste halfjaar van 2023 is een werkgroep uit de financiële commissie samen met de portefeuillehouder en de ambtelijk organisatie de uitwerking ter hand genomen. Dit is voorlopig een continue punt van aandacht. 

Dit onderzoek is in 2023 opgeleverd en bevatte geen formele aanbevelingen. De onderzoeksresultaten zijn besproken in de raadsconferentie van 1 november 2023 en betroffen de ondersteuning van de raad door en omvang van de griffie, opleidingsbudgetten voor de raad en fractievergoedingen. Dat  laatste wordt in 2024 ter hand genomen.