Programma 1. Sociaal Domein

Het gedeelte van de ontvangen middelen in het kader van leefstijlakkoord is niet volledig uitgegeven. Een deel van deze ontvangen middelen is meegenomen naar 2024 en een deel (wordt) terugbetaald aan het Rijk.

De uitgaven op het budget actiekaarten zijn lager uitgevallen en daarbij is een deel van deze uitgaven verschoven naar product 1.6 Gezondheid en Sport. Daarnaast heeft de BWI geen beroep gedaan op de gereserveerde middelen m.b.t. exploitatie Blickvelt en de uitgaven aan bezetting van de balie door BWI zijn lager uitgevallen.

In 2023 is begonnen met de uitrol van het project VraagWijzer Woensdrecht. Hiervoor is een deel van de POK(Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag) middelen vanuit het budget Integrale toegang Sociaal Domein ingezet.  Het resterende deel van de POK-middelen wordt grotendeels overgeheveld naar 2024 voor de verdere implementatie van VraagWijzer Woensdrecht.

Daarnaast is minder uitgegeven aan onafhankelijke cliëntenondersteuning en aan jeugdgezondheidszorg dan geraamd.

Het product 1.3 Werk en Inkomen sluit af met een negatief resultaat. In totaal is er een tekort van € 163.000. De middelen die we vanuit het Rijk ontvangen voor de Wet Sociale Werkvoorzieningen (WSW) worden volledig afgedragen aan de ISD/WVS. Deze ontvangsten vanuit het Rijk zijn verantwoord onder product 5.5 Financiën. De uitgaven zijn daarentegen verantwoord onder product 1.3 Werk en Inkomen. Met andere woorden, tegenover een tekort van € 179.000 op de post sociale werkplaatsen (product 1.3) staat een overschot in product 5.5. Feitelijk komt het saldo (exclusief bijdrage sociale werkplaatsen) voor product 1.3 Werk en Inkomen uit op een positief resultaat van € 16.000.

Op de post inburgering nieuwkomers is een overschot te zien. Gebleken is dat in het verleden te laag is ingezet op inburgering. Voor 2024 zullen nieuwe afspraken gemaakt worden over extra inzet op dit gebied en de verwachting is dat dit budget dan volledig benodigd zal zijn. 

Door een positief resultaat van de WVS hebben we een teruggave ontvangen.

Daarnaast zijn op de posten BUIG en participatie tekorten ontstaan. Binnen participatie is, door het niet verder inzetten op een project, budget vrijgekomen. Dit valt echter weg tegen de kosten op beschut werk omdat in 2023 extra personen zijn geplaatst boven de ministeriële taakstelling. Ook is meer uitgegeven aan bijstand. Een belangrijke reden is de hoge instroom van statushouders die in de tweede helft van 2023 heeft plaatsgevonden.

Op de post bijzondere bijstand is een klein tekort te zien. Statushouders die worden gehuisvest, ontvangen vanuit de bijzondere bijstand een inrichtingskrediet. Deze kosten vallen echter weg tegen het hoge bedrag aan terugvorderingen op de bijzondere bijstand.

Tot slot is op de post minimabeleid een overschot ontstaan. Een belangrijke reden is dat er minder is uitgegeven via het noodfonds. Een groot deel van het overschot is overgeheveld naar 2024.

Het overschot op product 1.4 ontstaat grotendeels op het budget voor Beschermd Wonen (BW). Gemeente Bergen op Zoom ontvangt als centrumgemeente middelen van het Rijk voor de uitvoering van Beschermd Wonen in onze regio. Hierbij is sprake van financiële solidariteit, wat inhoudt dat regiogemeenten budget overhevelen naar de centrumgemeente wanneer de middelen vanuit het Rijk niet toereikend zijn. In 2023 was er voldoende regionaal budget voor uitvoering van BW, waardoor geen beroep gedaan is op lokaal gereserveerde middelen. 

Volledigheidshalve merken we op dat in de 2e kwartaalrapportage vanuit product 1.4 € 110.000 is overgeheveld naar product 1.5 Zorg voor Jeugd en Sociale Veiligheid en in de 3e kwartaalrapportage € 45.000 naar product 1.7 Onderwijs t.b.v. een tekort op Leerplicht en op Onderwijsachterstanden. Daarnaast is in de 3e kwartaalrapportage € 500.000 van de begrote middelen voor Wmo teruggevloeid naar de algemene middelen.

In 2023 zijn de uitgaven op het gebied van jeugdwetvervoer, de tarieven van jeugdzorgarrangementen en het aantal hoogcomplexe jeugdzorgarrangementen C, D en E gestegen. Tot en met het 3e kwartaal was de verwachting dat het begrote budget (incl. de extra Rijksmiddelen Jeugd) hierdoor volledig benodigd zou zijn. In het laatste kwartaal zijn echter relatief weinig hoogcomplex arrangementen afgegeven en bleek dat in 2023 geen enkele jeugdige uit onze gemeente gebruik heeft gemaakt van JeugdzorgPlus. Het overschot op dit product vloeit bij het vaststellen van deze jaarrekening terug naar de algemene middelen. 

In 2024 worden gemeenten gekort op de extra Rijksmiddelen Jeugd. Wel wordt verwacht dat gemeenten vanuit de Hervormingsagenda Jeugd bepaalde ontwikkelingen in gang zetten. Het positieve (financiële) effect van deze veranderingen wordt echter niet in 2024 verwacht, waardoor het realistisch is dat het begrote bedrag 2024 onvoldoende kan zijn en alsnog een beroep gedaan zal worden op de algemene middelen. 

Het gedeelte van de ontvangen middelen in het kader van leefstijlakkoord is niet volledig uitgeven. Een deel van deze ontvangen middelen is meegenomen naar 2024 en een deel (wordt) terugbetaald aan het Rijk. Dit veroorzaakt een verschil in zowel de baten als de lastenkant. Het overige verschil aan de lastenkant wordt veroorzaakt door een drietal ontwikkelingen. Zo hadden we in 2023 hogere kosten voor de uitvoering van de Wko (Wet Inspecties Kinderopvang). Ook vielen de kosten voor de buurtsportcoaches iets hoger uit. Daar tegenover staan meevallers vanuit de jeugdgezondheidsorganisaties GGD en TWB.

Binnen het product 1.7 Onderwijs wordt 2023 afgesloten met een positief resultaat. Het grootste gedeelte van het (positieve) resultaat is te verklaren door lagere kapitaallasten voor de huisvesting van basisonderwijs en lagere vaste lasten voor de accommodatie van bijzonder voortgezet onderwijs. In 2023 zijn er ook minder uitgaven geweest aan leerlingenvervoer dan verwacht. De uitgaven op dit budget zijn afhankelijk van de hoeveelheid leerlingen die gebruik maken van leerlingenvervoer én afhankelijk van de afstanden die zij (moeten) afleggen. De uitgaven fluctueren derhalve. In 2022 (en een groot gedeelte van 2023) was de verwachting dat de uiteindelijke uitgaven in 2023 hoger zouden uitkomen dan dat ze in de praktijk gebleken zijn.

In 2023 waren ook de gemeentelijke vaste lasten, zoals schoonmaakkosten en uitgaven voor gas en elektriciteit, voor bibliotheken in de gemeente minder hoog dan begroot. Ten slotte waren de uitgaven aan peutersubsidie in 2023 minder hoog dan in 2022, maar de verwachting is dat de kosten in 2024 weer zullen stijgen. De uitgaven op deze post fluctueren, net zoals de uitgaven op leerlingenvervoer, ook jaarlijks, afhankelijk van de hoeveelheid peuters in de gemeente en de hoeveelheid ouders die ervoor kiezen hun peuters naar de opvang te brengen.

Met ingang van de programmabegroting 2020 zijn de verplichte BBV-indicatoren aangevuld met een aantal lokale indicatoren:

Toelichting lokale indicatoren:

1. De mate waarin cliënten tevreden zijn over de ondersteuning die zij van de gemeente Woensdrecht ontvangen op het gebied van Wmo. Het percentage geeft weer in welke mate men het eens is met de volgende stelling: 'De ondersteuning die ik krijg past bij mijn hulpvraag'.  Bron: wettelijk cliëntonderzoek.
2. Totaal aantal afgegeven indicaties maatwerkvoorzieningen Jeugdhulp en Wmo. Bron: Suite4SociaalDomein.

In deze paragraaf worden de indicatoren behorende bij Programma 1. Sociaal Domein weergegeven. Deze cijfers worden automatisch opgehaald van www.waarstaatjegemeente.nl en www.woensdrecht.incijfers.nl. Voor verdere verdieping en vergelijking met Nederland, Provincie Noord-Brabant en andere gemeenten verwijzen wij u graag naar deze twee websites. Wanneer cijfers, jaarschijven of toelichtingen ontbreken, ontbraken ze ten tijde van het opstellen van dit document in de bron. Gemeente Woensdrecht heeft daar geen invloed op. In een volgend document worden deze indicatoren waarschijnlijk geactualiseerd.