B. Stand van zaken rekenkamercommissie

Weergegeven wordt de stand van zaken per 31 december 2021. Waar relevant zijn ook gebeurtenissen na de balansdatum vermeld. Verder is dit de eerste maal dat in de jaarstukken uitgebreider wordt gerapporteerd op basis van de aanbevelingen uit het rapport Doorwerking uit 2021. Daarin is afgesproken dat ook gemeld wordt in hoeverre een aanbeveling is geëffectueerd en hoelang daarover gerapporteerd wordt. 

In de raadsvergadering van 23 februari 2017 heeft de raad de aanbevelingen overgenomen. Opvolging van de aanbevelingen is in de praktijk lastig. Inmiddels zijn er wel een aantal stappen gezet. De raad heeft eind 2021 de nieuwe Regiovisie Jeugd vastgesteld. Deze borduurt voort op de uitgangspunten van de in 2005 opgestelde regiovisie, die was mede aanleiding voor het rekenkameronderzoek. De nieuwe visie valt uiteen in een aantal uitgangspunten. Er is een lokale agenda aan de visie toegevoegd. Verder gaat de visie uit van het ontwikkelen van een aantal producten die telkens langs de raad worden geleid. Samen met de vanaf 2022 op te stellen kwartaalrapportages zal inzicht in zowel kwalitatieve als kwantitatieve gegevens over jeugdzorg stap voor stap worden ingevuld. Daarmee wordt aan een aantal aanbevelingen voldaan en zijn een deel van de aanbevelingen geëffectueerd. 

Het rekenkamerrapport bevatte daarnaast een aantal generieke aanbevelingen. Deze raken met name aan de algemene kader stellende en controlerend taken van de raad. Daarvan is afhechten middels een besluit heel erg lastig omdat dit meer een houding en gedrag kwestie zijn. De raad moet zich in zijn handelen daarvan steeds bewust zijn. Door de griffier is eind 2021 een analyse van de stand van zaken gemaakt van de aanbevelingen vanuit dit rapport als die van het radenonderzoek in 2020. Deze analyse is begin 2022 met de commissie sociaal domein gedeeld en wordt via een raadsinformatienota in het voorjaar van 2022 aan de raad aangeboden. Deze aanbevelingen blijken te effectueren op basis van de conclusie van het onderzoek Doorwerking, Een rapportage op bewustwording van de raad in zijn van de rollen is niet mogelijk.

De raad heeft op 2 december 2021 het volgende besluit genomen op basis van een initiatiefvoorstel van het presidium: “De reactie op de Rekenkamerbrief “Ruimte voor initiatief” vast te stellen zoals deze hieronder zijn verwoord:

Algemene conclusies

1. We onderschrijven de reactie van het college zoals die is vastgelegd in de raadsinformatienota Burgerinitiatieven van 31 mei 2021*;
2. Het is op dit moment niet noodzakelijk invulling te laten geven aan het college middels een opdracht tot het ontwikkelen van beleid en nadere regelgeving, de werkwijze zoals die thans wordt gehanteerd biedt voldoende kansen aan initiatiefnemers met de gemeente in gesprek te gaan;
3. Het is wel zinvol jaarlijks geïnformeerd te worden over lopende initiatieven, nieuwe en beëindigde initiatieven en het college te vragen dit met ingang van 2022 te organiseren.

In 2022 zal bezien worden in hoeverre het college aan de informatievraag van de raad zoals verwoord in beslispunt 3 invulling geeft. 

*) Uit de raadsinformatienota van het college:

Half 2018 is de Rekenkamercommissie gestart met een onderzoek naar burgerinitiatieven en overheidsparticipatie. In het inmiddels verouderde definitieve rapport (half 2019) komt naar voor dat de Rekenkamercommissie in aanbevelingen aan het college en de raad meer kaders wil stellen. Inmiddels is het werkproces op burgerinitiatieven doorontwikkeld. Het college kiest er bewust voor om niet te veel kaders te stellen om bijvoorbeeld het uitsluiten van bepaalde initiatieven te voorkomen. Ieder initiatief wordt bekeken. Waar mogelijkheden liggen, wordt samen met de initiatiefnemer en eventueel dorpsplatform een zogenoemd Plan van Aanpak opgesteld (vooraf vastleggen van het wie, hoe en wat voor uitvoering, onderhoud en aansprakelijkheid). Uit terugkoppeling van de laatste jaren blijkt, dat dit voor zowel de initiatiefnemers en partners als de betrokken ambtenaren prettig werkt.

Right to Challenge:
Het recht om de gemeente uit te dagen wanneer men denkt overheidstaken slimmer, beter en/of goedkoper te kunnen uitvoeren. Een term die vooral de laatste jaren in opkomst is en waarvan gemeentes zelf mogen bepalen of en op welke overheidstaken ze hier voor openstaan. Woensdrecht past het echter al langer toe (denk aan onderhoud sportparken, ophalen oud papier, Woensdrecht Werkt en het voormalige Zorg om Zorg). Het college kiest ook hier bewust om op deze voet door te gaan, vooraf geen kaders te stellen en iedereen de kans te geven het gesprek aan te gaan.

Op basis van deze besluitvorming worden aanbevelingen 1 en 2 niet geëffectueerd. Hierover wordt ook niet meer gerapporteerd. Aanbeveling 3 staat nog open, hierover vindt nog nadere rapportage plaats. 

Door de rekenkamercommissie is 2020 aan een extern onderzoeker opdracht geven de doorwerking van aanbevelingen van een 5-tal rekenkameronderzoeken. Het rapport is in januari 2021 aan de raad aangeboden. Er is een afspraak gemaakt hoe de aanbevelingen, die zowel aan de raad als aan de rekenkamercommissie zelf zijn gericht, gezamenlijk verder vorm te geven. Een bijeenkomst hiertoe heeft op 11 mei 2021 plaatsgevonden en heeft geleid tot een gezamenlijke actielijst van de rekenkamercommissie en de raad. De aan de raad gerichte aanbevelingen zijn bij raadsbesluit van 2 december 2021 overgenomen. 

Contact tussen gemeenteraad en rekenkamercommissie:

• Halfjaarlijks presidiumoverleg continueren (wordt gedaan).
• Tweejaarlijks fractiebezoek, indien mogelijk rond het aanbieden van een nieuw rapport. Hierbij zullen de fracties ook steeds worden uitgenodigd mogelijke onderwerpen aan te dragen en zal de wijze waarop de rekenkamercommissie tot een onderwerpkeuze komt worden toegelicht. Ook andere vormen van onderzoek, zoals quickscans, zijn bespreekbaar.
• De groslijst van mogelijke onderzoeksonderwerpen zal als bijlage bij het jaarverslag van de rekenkamercommissie worden opgenomen.

Aansluiting op inwerkprogramma raadsleden na de gemeenteraadsverkiezingen van 2022:

• De rekenkamercommissie zal in 2022 een presentatie of workshop verzorgen tijdens het inwerkprogramma van de nieuwe raad.
  Behandeling van en besluitvorming over de aanbevelingen in rekenkamerrapporten
• De rekenkamercommissie en de griffie schrijven gezamenlijk een aanzet tot procesafspraken, waarin het steeds nemen van raadsbesluiten zal worden meegenomen . Er is in december een voorlopige werkwijze in afwachting van een herziening van de verordening op de opinieraden vastgelegd bij raadsbesluit van 2 december 2021.

Aandacht voor opvolging/doorwerking van de aanbevelingen:

• Bijvoorbeeld in de jaarstukken van het college en/of het jaarverslag van de rekenkamercommissie. “deze aanbeveling is op de volgende wijze geëffectueerd, deze aanbeveling niet en wel omdat …” Dit zal meegenomen worden in het hierboven genoemde aanzet tot procesafspraken.
• Hetzelfde geldt voor de duur waarvoor er gerapporteerd zal worden.

Een groot deel van de afspraken moet nog inhoudelijk vorm krijgen. Nadere rapportage volgt in de jaarstukken 2022.